Umre İbadeti Nedir, Nasıl Yapılır?

Umre ibadeti, aynı Hac gibi Hz. İbrahim ile (a.s) birlikte başlamış ve Hz. Muhammed’e (s.a.v) kadar da eda edile gelmiştir. Hz. Muhammed (s.a.v) Umre ibadetinin tam olarak nasıl yapılacağını, Hicretin yedinci yılında yaptığı ilk Umresiyle tatbiki olarak öğretmiştir. Günümüzde de Umre ibadetleri, eda ediliş yönüyle bu usule uygun olarak yapılmaktadır.

UMRE’NİN FARZLARI

1. İhramlanmak
2. Tavaf Yapmak

İHRAM

A – İhramın Rükünleri

1. Niyet: Kişinin yapmak istediği ibadeti, kalben tayin edip lisan ile söylemesidir.
2. Telbiye: Niyetin akabinde “Lebbeyk” duasını okumaktır.

B- İhramın Vacipleri

1. Mikat sınırlarını geçmeden önce ihramlanmak.
2. İhramlı iken yasak olan fiillerden sakınmak.

C- İhramın Sünnetleri

1. İhrama ön hazırlık olarak, gerekiyorsa tırnakları kesip koltuk altı ve kasık kıllarını temizlemek.
2. Mümkünse ihrama girmeden önce boy abdesti almak. Boy abdesti mümkün olmadığı takdirde abdest alarak ihramlanılır. Bu imkanı bulamayan kimseler, ihram namazı için teyemmüm yapabilirler.
3. İki rekat namaz kılmak.
4. Her fırsatta telbiye getirmek ve üç defa tekrarlamak.

D- İhram Yasakları

İhramlı olarak namaz kılarken veya oruç tutarkeni fiilen ve ruhen yaşadığımız hâl bir ibadet hâlidir. Bu sebeple ihramlanan kişiye diğer zamanlarda helal olan bazı işler ihramlandıktan sonra yasak olur. Bu yasaklar şunlardır.

1. Vücuttan tırnak, saç, kıl ve tüyleri kesmek veya koparmak.
2. Süslenmek maksadıyla vücuda, saç ve sakala parfüm, krem, yağ, jöle vs. sürmek. Hanımların oje, ruj ve benzeri şeyler kullanması.
3. Erkeklerin dikişli elbise giymesi.
4. Erkeklerin baş ve yüzlerini örtmeleri.
5. Erkeklerin eldiven, çorap veya ayakkabı giymeleri.
6. Kadınların eldiven giymesi veya yüzünü örtmesi.
7. Eşiyle dahi olsa cinsel ilişki veya bunu teşvik edici söz ve davranışlarda bulunmak.
8. Allah’a itaatten ayrılıp haram fiilleri yapmak.
9. Başkaları ile tartışma, kavga, sövme, gönül kırma vs.
10. Ağaç kesmek veya koparmak.

TAVAF

Umrenin rüknüdür ve Beytullah’ın etrafında dönerek yapılır. Güneşin etrafında dönen gezegenlerden atomun çekirdeği etrafında dönen zerrelere kadar her şey, bir ana merkeze bağlı olarak Yüce Yaratıcının tayin ettiği yörüngede dönmektedir. Müslümanlar da Yüce Allah’a bağlılığını Beytullah’ı tavaf ederek göstermektedir.

A- Tavafın Şartları

1. Niyet: Tavafa niyet etmek şarttır. Ne tavafı yapacağını (Hac, Umre, Nafile) dil ile söyleyerek niyet etmek daha uygun olur.
2. Tavafı Kâbe’nin etrafında dönerek yapmak.
3. Tavafa başladıktan sonra şavtları tamamlamak.

B- Tavafın Vacipleri

1. Abdestli olmak.
2. Kadın ve erkek için avret sayılan uzuvların örtülü olması.
3. Tavaf yaparken Kâbe’yi sol tarafa alarak yürümek.
4. Tavafa Hacer-i Esved hizasından başlamak.
5. Tavafı yedi şavt olarak yapmak.
6. Gücü yetenlerin tavafı yürüyerek yapması.
7. Her tavaftan sonra iki rekat ‘tavaf namazı’ kılmak.

C- Tavafın Sünnetleri

1. Elbisede veya bedende namaza mani pisliğin bulunmaması.
2. Tavafa Rüknü Yemani tarafından gelmek.
3. Tavafa başlarken ve her şaftın sonunda Haceri Esvedi uzaktan istilâm etmek.
4. Erkeklerin sağ ve kol ve omuzlarını açmaları.
5. Müsait ise erkeklerin Umre tavafında remel yapmaları.
6. Tavafın bütün şartlarını ara vermeden peş peşe yapmak.

UMRENİN VACİPLERİ

1. Say yapmak,
2. Saçları tıraş etmek,

1 – SAY YAPMAK

A- Say’ın Sahih Olmasının Şartları

1. Sayın Umre tavafından sonra ihramlı olarak yapılması.
2. Niyet edip Safa’dan başlayarak şavtların yapılması. (İlk dört şavt rükündür.)

B- Say’ın Vacipleri

1. Gücü yetenlerin say’ı yürüyerek yapması.
2. Say’ı yedi şavt olarak yapmak.

C- Sa’yın Sünnetleri

1. Tavaf ile say’ı ara vermeden peş peşe yapmak.
2. Say’ı abdestli olarak yapmak.
3. Vücudunda ve elbisesinde namaza mani pislik bulunmaması.
4. Say’a başlamadan önce Hacer-i Esved’i istilâm etmek.
5. Safa ve Merve tepelerinin Kabe görülecek yerine kadar çıkmak.
6. Safa ve Merve tepelerinde yüzünü Kabe’ye dönüp tekbir ve tehlil getirmek.
7. Erkeklerin yeşil direkler arasında kısa adımlarla süratli ve çalımlı yürümeleri.
8. Say esnasında tekbir, tehlil ve dua ile meşgul olmak.
9. Mümkünse bütün şavtları art arda yapmak.

2 – SAÇLARI TIRAŞ ETMEK (Halk ve Taksir)

Saçların dibinden tıraş edilmesi veya kısaltılması Umrenin menasikinden olup Harem bölgesinde yapılmalıdır. Erkekler için saçın en az dörtte birlik miktarının kesilerek kısaltılması vaciptir. Böylece ihramdan çıkılmış olur.

Şafi mezhebinde ise, az bir miktar saç kestirilerek, kısaltma yerine gelmiş olur. Erkekler için saçların tamamının ustura veya tıraş makinesi ile dibinden kesilmesi, kısaltılmasından daha faziletlidir. Kadınların ise saçlarının herhangi bir yerinin ucundan cüzi bir miktar kestirmeleri, ihramdan çıkmak için yeterlidir. Saçın ihramsız kişilere kestirilmesi daha uygundur. Ancak böyle birisi bulunmadığı takdirde, Say’ın tamamlanmasından sonra kişilerin birbirlerinin saçlarını kesmeleri caizdir. Böylece Umre ibadeti eda edilmiş ve ihram yasakları da sona ermiş olur.